विनयजंग आँफै पनि वर्षौंसम्म दुर्व्यसनको दलदलमा फसेर माथि उठेका मान्छे हुन् । उनका थुप्रै अन्तर्वाता हेरेकी छु । उनका कहानी सुन्दा मेरा पनि आँखा कयौं पटक रसाएका छन् । उनले दुर्व्यसनको लतलाइ त्यागेर जव वेवारिसे भएका शव अर्थात् लासहरु जलाउन तिर लागे तव उनको पछाडी मिडीयाहरु पछ्याउन थाले ।

उनले हरेक मिडीयामा अन्तर्वाता दिँदा छोरी र श्रीमतीलाइ सम्झेर भक्कानिएका हुन्थे । अन्तर्वाता हेरेकै कारण पछि श्रीमती र छोरीले विनज जंगलाइ फोन सम्पर्क पनि गरेछन् । त्यसवेला उनले दिएको अभिव्यक्तिले सवैको मुटु गाँठो पर्यो । अनेक कारणले दुव्र्यसनमा फसेकी एउटी किशोरीले विनयजंगको कथा सुन्छिन् । विनयजंग सँग भेट हुन्छ । उनले पनि वेवारिसे शव जलाउने काममा साथ दिन्छु भन्छिन् । विनय जंगले खुसी हुँदै स्विकार्छन् । सपनाले लास जलाउने काममा साह्रै दत्तचित्त भएर लागिरहेका छन् । विनयजंग वस्नेतलाइ सपनाले अहिले बा भन्छिन् । गाउँघरतिर लास हिँडालेको वाटोमा हप्तौंसम्म महिलाहरु हिड्न डराउँथे । लास भन्ने वित्तिकै मनोवैज्ञानिक त्रास उत्पन्न हुन्छ जो कोहिलाइ पनि । हाम्रोमा आफन्त मर्दा महिलालाइ घाटसम्म जान त दिइन्छ तर त्यसपछि केहि गर्न दिइन्न ।

महिलाहरु आँफै अग्रसर हुनैपर्ने वाध्यता पनि छैन । अर्को कुरा महिलाले शव व्यवस्थापन अर्थात जलाउने गरेको कुरा आज सम्म देखिएकै छैन । शव देख्ने वित्तिकै महिलाको काम लडिवुडि गर्दै रुने, कल्लाउने, कराउने, कर्म धिक्कार्ने, च्वच्व गर्ने, विचरा भन्ने, झोक्राउने र अरुले नै समाल्हालि दिनुपर्ने देख्दै आएको हामीले अचानक सपनालाइ लाससँग संगत गरेको देख्दा अचम्मै नमान्ने कुरै भएन । उनले गरिरहेको यो काम समाजसेवा मात्रै नभएर महिलाहरु माथि लाग्ने डर छेरुवा, मन कमजोर हुने, गाह्रो काम गर्दै नगर्ने जस्ता कयौं लाल्छनालाइ केहि हदसम्म भएपनि चिरेको छ ।

अहिले विविसीले साहसी महिला भनेपछि नेपालीहरुबाट वल्ल वधाई पाइन् । नत्र त उनलाइ धेरैजसो व्यक्तिले फेसवुकमा लेखेका शव्दहरु देख्दा मन साह्रै घोच्थ्यो । लाग्छ, विश्वका महिलाहरुनै लास व्यवस्थापनमा खासै अग्रसर छैनन् । नजिकिन पनि डराउँछन् । त्यसैले त सपना विविसीको नजरमा परिन् । वधाई छ सपना ।
अर्को वर्ष पोखराको, सायद गण्डकी अस्पतालमा हो कि, लासहरुको पोष्टमार्टमका लागि जतिसुकै वेला, जस्तो प्रकृतिको पनि लास चिर्ने महिला छिन् । अर्को वर्ष उनको नाम पनि आवोस् । ति महिला पनि मेरो नजरमा साह्रै असाधारण लागिरहेकी छन् । त्यस्का लागि पनि पहल गरियोस् । मेरो सादर अनुरोध छ ।